. Veronika Vygon, Lakiescha Tol en Sohna Sumbunu van Zet je In. Fo Foto door Tirza Lempers van Studio HER. Campagne design: BUROBRAAK.
Over ZMV-vrouwenbeweging
Het verhaal van de Zwarte, Migranten-, en Vluchtelingen Vrouwenbeweging, ook wel ZMV-Vrouwenbeweging, is een onderbelicht hoofdstuk uit de Nederlandse geschiedenis. Terwijl de huidige antiracismebeweging op de schouders staat van de pionierende vrouwen uit deze beweging.
De ZMV-vrouwenbeweging in Nederland was een beweging in de jaren ’80 en ’90 van vrouwen met verschillende etnische achtergronden. Van de Moluks-Nederlandse vrouwen van Kelompok tot de Marokkaanse Vrouwen Vereniging Nederland (MVVN). En van de Turkse vrouwenvereniging (HTKB) tot de Surinaams-Nederlandse vrouwen van de lesbische groep Sister Outsider.
Vrouwen uit de ZMV-Vrouwenbeweging organiseerden talloze activiteiten. Ze richtten centra op, drukten hun eigen kranten en nieuwsbrieven en publiceerden reportages via de Zwarte Vrouwenradio. Ze stonden aan het begin van het maatschappelijke debat over feminisme, gender en etniciteit in Nederland. En ze lieten hierin hun blijvende sporen na.
lesprogramma
Dit lesprogramma introduceert de geschiedenis van de opkomst van de Zwarte, Migranten- en Vluchtelingenvrouwenbeweging in Nederland en slaat tegelijkertijd een brug naar het heden.
Atria en F-site presenteren vier kennisclips en bijbehorende lespakketten over de acties van de ZMV-Vrouwenbeweging. In de kennisclips gaan Lakiescha Tol, Sohna Sumbunu en Veronika Vygon van het initiatief Zetje In aan de hand van unieke archiefstukken uit de collectie van Atria met elkaar in gesprek over de geschiedenis van de ZMV-Vrouwenbeweging.
Elke clip heeft een eigen korte docentenhandleiding, werkblad en antwoordvel. Eén kennisclip plus lespakket is geschikt voor een les van ca. 50 minuten. De kennisclips en bijbehorende lespakketten hebben ieder een eigen thema.
Het lesprogramma bestaat uit vier thema’s:
Wij, Zwarte vrouwen
Kennis is macht
Revolutionaire vriendschappen
Let’s organize
Colofon:
De lessen van Dolle Mina zijn aangeboden en ontwikkeld door Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, en Van Gisteren, oprichter van F-Site, educatieplatform over vrouwen uit de geschiedenis. Het lesprogramma is mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Aletta Jacobs Fonds.
Beeld: Veronika Vygon, Lakiescha Tol en Sohna Sumbunu van Zet je In. Foto door Tirza Lempers van Studio HER. Campagne design: BUROBRAAK.
Educatieclip ZMV-vrouwenbeweging over ‘Wij, Zwarte vrouwen’
ZMV-Vrouwen hebben in het Nederland van de jaren zeventig en tachtig te maken met zowel racisme als seksisme. Maar binnen de mainstream vrouwenbeweging wordt hun stem niet gehoord. Zwarte vrouwen verenigen zich daarom onder de paraplu Zwarte, Migranten en Vluchtelingen Vrouwenbeweging om in de maatschappij hun plek op te eisen.
Educatieclip Kennis is Macht
In 1983 vindt een belangrijk moment plaats voor de ZMV-Vrouwenbeweging. Tijdens een vrouwenconferentie draagt de feministe Julia da Lima, ongevraagd een statement voor. Daarin verklaart ze dat ze zich als zwarte vrouw niet herkent in het programma vanwege het witte perspectief van de organisatie. Het programma negeert de belangen en leefwereld van Zwarte vrouwen. Na deze verklaring wordt er door Zwarte vrouwengroepen een gezamenlijke vuist gemaakt.
Educatieclip Revolutionaire vriendschappen
Voor vrouwen met verschillende achtergronden ontstaat een ‘thuis’ binnen de ZMV-Vrouwenbeweging. De onderlinge vriendschappen die ontstaan versterken de revolutionaire kracht van de beweging. Ook die met buitenlandse ZMV-Vrouwen. De Caribisch Amerikaanse schrijfster en feministe Audre Lorde is een grote inspiratiebron. De actiegroep Sister Outsider nodigt haar twee keer uit in Nederland.
Educatieclip Let’s organize
De vrouwen die zich in ZMV-Vrouwenbeweging organiseren, vormen een diverse groep. ZMV-Vrouwen verenigen zich veelal rondom kwesties die uniek zijn binnen hun eigen etnische groep. Maar de organisaties trekken ook gezamenlijk op om de positie van ZMV-Vrouwen in de Nederlandse maatschappij te verbeteren. In deze les kijken we ook naar verschillende generaties ZMV-Vrouwen.