Merians ingekleurde gravure van een west-indische kers (Malpighiaemarginata) en
een morpho vlinder, ca. 1700.
Over Maria Sibylla Merian
(1647 - 1717)
Maria Sibylla Merian was een van de grootste vrouwelijke wetenschappers uit de 17e eeuw.
Merian bewees via empirisch onderzoek dat kleine diersoorten niet spontaan uit verrotting ontstonden, zoals lang werd gedacht.
De Duitse Merian was een zeer onafhankelijke en ondernemende vrouw. Ze was gescheiden van haar man en runde samen met haar twee dochters een eigen atelier in Amsterdam. Ze was toen al beroemd door haar prachtig gedetailleerde tekeningen van planten en insecten.
Merian verkeerde met de belangrijke wetenschappers van die tijd. In 1699 vertrok Merian samen met haar jongste dochter naar Suriname voor onderzoek. Ze trokken per boot diep het oerwoud in en verzamelde heel veel materiaal. Merian zag tijdens deze reis hoe slecht de Nederlandse kolonisten met de bevolking en de slaven omgingen en maakte hier notities van.
Door de enorme hitte en ziekte trokken Merian en haar dochter eerder naar huis dan gepland, met koffers vol tekeningen, insecten, vlinders en reptielen. In 1705 komt uiteindelijk Merians meesterwerk uit: Metamorphosis insectorum Surinamensium (Verandering der Surinaamse insecten). Haar werk is tot op vandaag bewaard gebleven in belangrijke archieven over de hele wereld, van Sint-Petersburg tot New York.
Facts
Maria Sibylla Merian was een wetenschapper en kunstenaar uit de 17e eeuw.
Ze maakte prachtige gravures van insecten en planten
In 1699 vertrok Merian samen met haar jongste dochter naar Suriname voor onderzoek. Ze ging ver de jungle in, wat andere wetenschappers vaak niet durfde.
Tijdens haar reis in Suriname beschreef zij in haar dagboek hoe slecht de Hollanders hun slaven behandelden.
In 1705 komt uiteindelijk Merians meesterwerk uit: Metamorphosis insectorum Surinamensium (Verandering der Surinaamse insecten).
Maria Sibylla Merian toonde onder andere aan dat insecten nooit uit het niks kunnen ontstaan, zoals destijds wel gedacht werd.
Portret van Maria Sibylla Merian door Jacobus Houbraken, ca. 1700.
Quotes
‘De Nederlandse autoriteiten in Suriname benaderen moeder en dochter Merian argwanend. Maria Sibylla is in van alles geïnteresseerd, behalve in suiker. En suiker is in de zeventiende eeuw het enige exportproduct van Suriname.’
- Uit: Trouw, ‘Systematisch vóór Linnaeus’ (1997)
‘In een van haar notities maakt ze er melding van met welk kruidenmengsel de als slaven gehouden vrouwen hun kinderen aborteren, zodat die niet de brutaliteiten van de Nederlanders hoeven te doorstaan.’
- Uit: Trouw, ‘Systematisch vóór Linnaeus’ (1997)
‘Ze is 62 jaar oud, maar nog zeer opgewekt, en een zeer welgemanierde vrouw, zeer bekwaam in het schilderen met waterverf, en zeer hardwerkend. Ze laat ons allereerst een boek zien met ongeveer 50 figuren op perkament, met waterverf levensecht geschilderd.’
- Zacharias Conrad en Johann Friedrich von Ulffenbach bezoeken Maria Sibylla Merian (travel account), (23 feb 1711)
Het meesterwerk van Maria Sibylla Merian, Metamorphosis insectorum Surinamensium.
OPDRACHT
Opdracht: Het onderzoek van Maria Sybilla Merian
Niveau: 2 havo, vwo en bovenbouw havo, vwo
Tijd: 15 minuten
Periode: Vroegmoderne tijd
Kenmerken:
De wetenschappelijke revolutie.