Aaicha Bergamin
‘Ik was een schoonheidsfoutje, een vrouw met een penis’

Over Aaïcha Bergamin
(1932 - 2014)

Aaïcha Bergamin was een transgender uit Amsterdam. Ze heeft haar hele leven moeten strijden om zichzelf te kunnen zijn.  

Aaïcha Bergamin werd in 1932 geboren als een jongen, maar voelde zich altijd vrouw. Als zeventienjarige ging ze in de kleding van haar zus dansend door het Amsterdam. Toen haar moeder haar in die tijd betrapte met een Jamaicaanse danser, werd zij gedwongen opgenomen in een psychiatrische instelling.

Volgens de artsen was ze een homo met een trauma, maar zou een jarenlang traject van therapieën en elektroshocks haar kunnen genezen. Aaïcha besloot daarop naar Parijs te vluchten.

In de loop van de jaren vijftig keerde ze terug naar Amsterdam. Het was in die tijd onmogelijk om als transgender of transseksueel een normale baan te krijgen. Aaïcha ging aan de slag als prostituee en hoerenmadam. Gewoon even een baan vinden was voor haar onmogelijk. Ze werkte net als veel andere Amsterdamse transvrouwen als artiest en in de prostitutie. Maar juist een APV (Algemene Plaatselijke Verordening) verbood ‘het zich in het openbaar vertonen in kleding van de andere kunne’. De politie greep dit aan om transseksuele prostituees lastig te vallen. De vrouwen werden vernederd en bespot.

Aan het begin van de jaren zeventig liet Aaïcha zich opereren en werd ze eindelijk ook lichamelijk een vrouw. Ook in haar paspoort kwam te staan dat ze een vrouw was.

Aaïcha heeft hard moeten vechten om te zijn wie ze wilde zijn. Haar strijd was een inspiratie voor transgenders toen en is dat nu nog steeds.

Facts

• Aaïcha Bergamin was een transgender uit Amsterdam.

• Ze werd als jongen geboren maar voelde zich altijd vrouw.

• Transgendervrouwen werden voortdurend door de politie vernederd en bespot.

• In de jaren zeventig kreeg Aaicha haar operatie en uiteindelijk kwam er ook ‘vrouw’ in haar paspoort te staan.

• Aaïcha heeft haar hele leven moeten vechten om te zijn wie ze was, en was een voorbeeld voor veel transgenders in Nederland.

• In 1985 werd in Nederland de wet op geslachtswijziging aangenomen.

Quotes

‘Ik werd dan meegenomen door de politie, met mijn handen op mijn rug geboeid en dan werd ik ontkleed in de wachtkamer van de politie, waar allerlei politiemensen bijstonden. Mijn slipje en mijn beha werden afgenomen. Ze lachten me uit: “Kijk eens! Ze heb tieten!’

Aaicha Bergamin over het verbod om in vrouwenkleren rond te mogen lopen, in: Andere Tijden (2013) in Andere Tijden (2013)

‘Het was allemaal verboden hier. Niets mocht. Het was niet voor de wet verboden, het was gewoon een gemeenteverordering uit de tijd van Napoleon. Maar daar hebben ze wel mijn hele leven mee kapotgemaakt.’
Aaicha Bergamin over het verbod om in vrouwenkleren rond te mogen lopen, in: Andere Tijden (2013)

‘De vrouwen in die tijd waren echte vechters. (…) Hun hormonen kochten ze op de zwarte markt, voor een geslachtsoperatie moesten ze vaak naar het buitenland. (…) Die vrouwen dachten: wat ze ook zeggen, wat ze ook doen, ik wil zo leven. Daarmee hebben ze (Aaicha) de weg vrijgemaakt voor een nieuwe generatie.’

Beiden citaten van: Alex Bakker, historicus in: Parool (2015)

OPDRACHT

Opdracht: Aaicha Bergamin, transgenderpionier
Niveau: 3 havo, vwo en bovenbouw havo, vwo
Tijd: 10 minuten

Periode: Moderne tijd

Kenmerken:
De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren 1960 aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.