Aleid van Kleef
'Bevelhebber in de strijd om Holland’
Zegel van Aleid op valkenjacht, 1201, uit: Corpus Sigillorum Neerlandicorum.
Over Gravin Aleid
(gestorven na 1238)
Aleid van Kleef was de eerste gravin van Holland. Ze won de slag tegen de West-Friezen maar verloor de strijd om de erfopvolging voor haar dochter.
Samen met haar man Dirk VII belandde Aleid in 1195 in twee oorlogen tegelijk. Dirk verdedigde het graafschap Zeeland. Aleid ging het gevecht aan met haar zwager Willem, die het graafschap Holland wilde overnemen.
Willem kon het niet verdragen dat niet hij maar zijn broer Dirk het belangrijke graafschap had gekregen. Hij viel Holland aan met zijn West-Friese leger.
Vanuit een klooster in Egmond leidde Aleid de tegenaanval. Ze slaagde erin Willem en de West-Friezen terug te dringen.
Nadat Dirk VII was overleden, probeerde Aleid haar dochter Ada erfopvolger te maken. Maar Willem vond dat hij nog steeds recht had op graafschap Holland. Ada werd daarom door Willem gevangengenomen en naar Engeland gestuurd. In 1210 nam Willem definitief de titel ‘graaf van Holland’ aan. Aleid moest zich hierbij neerleggen, maar zou zichzelf nog jarenlang ‘gravin van Holland’ noemen.
Gravin Aleid van Kleef trekt ten strijde tegen de West-Friezen,
Provinciale Atlas Noord-Holland 1840.
Facts
Aleid van Kleef was de eerste vrouw die de titel gravin van Holland’ droeg.
Ze nam actief deel aan de grafelijke politiek.
Ze won een veldslag tegen haar zwager Willem en zijn West-Friese leger.
Het lukte Aleid uiteindelijk niet om haar dochter Ada van Holland ook tot gravin te benoemen.
Ze werd stereotyperend neergezet als sluwe heerszuchtige vrouw in de kronieken van Holland.
Quotes
‘Met hetzelfde recht sprong zij voor haar kind in de bres als waarmede
een leeuwin dit voor haar jongen doet.’
Schrijver Conrad Busken Huet over Aleid van Kleef (19e eeuw) over de manier waarop Aleid voor de erfopvolging van haar dochter Ada streed.
‘Wanneer een vrouw eenmaal haar kunnen te buiten treedt, is het uit met de vrouwelijke deugden, en de heerszucht wordt spoedig hun eerste en alles bewegende drift.’
Kroniekschrijver Melis Stoke over Aleid van Kleef.
Hij schreef aan het eind van de 13e eeuw voor graaf Floris V - achterkleinzoon van Willem - over de geschiedenis van het graafschap Holland. Een vrouw met macht kwam er niet goed vanaf.
‘Elke dag was er een heen en weer geloop van gravin Aleid, haar dienaressen en
andere vrouwelijke volgelingen.’
Later is in de bronnen van de analist van het klooster van Egmond teruggevonden dat ze in het klooster waar Aleid verbleef duidelijk moesten wennen al deze vrouwelijke aanwezigheid.
Opdracht:
Niveau:
Tijd:
Periode:
Kenmerken:
Gravin Aleid en de strijd om Holland
Onderbouw vmbo, havo, vwo en bovenbouw vmbo, havo, vwo
Vraag 1: 10 minuten, vraag 2: 20 minuten, vraag 3: 30 minuten
Middeleeuwen
De opkomst van handel en ambacht dat de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving.
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
Het begin van staatsvorming en centralisatie.
De 'F' in F-site staat voor feminisme.
Onze missie is om de geschiedenisles inclusiever te maken door onderbelichte verhalen van vrouwen zichtbaar te maken.
Zo geven we een nieuwe generatie een vollediger beeld van ons verleden.
Stichting F-site
Vind een les
Contact
Neem contact op
met F-site via mail:
info@f-site.nu
Of volg ons op: