Nzinga Mbande was koningin van Ndongo en Matamba, het huidige Angola. Ze streed voor de onafhankelijkheid van het koninkrijk tegen de Portugezen.
De Portugezen vielen Ndongo binnen omdat zij zeggenschap wilden hebben over de slavenhandel vanaf de Westkust van Afrika. Op dat moment was Nzinga’s broer koning, maar Nzinga werd in 1622 als vertegenwoordiger naar de Portugese gouverneur Correia de Sousa gestuurd om over vrede te onderhandelen. Nzinga zorgde ervoor dat het koninkrijk Ndongo onafhankelijk van de Portugezen bleef. In ruil daarvoor bekeerde ze zich tot het christendom, nam ze de naam Anna aan en kregen de Portugezen medezeggenschap over de slavenhandel in het land.
Na de dood van haar broer werd Nzinga koningin. Ze streed opnieuw tegen de Portugezen met een leger dat grotendeels werd aangevoerd door vrouwen. Nzinga zocht daarop ook steun bij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, die invloed wilde in dit gebied. Zo speelde zij de koloniale machten handig tegen elkaar uit en kreeg ze haar eigen Nederlandse soldaten om tegen de Portugezen te vechten.
Toen Nzinga in 1663 overleed, op 81-jarige leeftijd, werd ze begraven met een pijl-en-boog in haar hand.
De bekende dichter Agosthino Neto schreef in 1960 een gedicht over helden van het Angolese, waarin hij ook verwijst naar koningin Njinga (Ginga):
“De wapens van mannen
de moed van de soldaat
de zucht van de dichters
Iedereen probeerde op te staan
voor herinneringen aan helden
Ngola Kiluanji
Koningin Ginga
Iedereen probeerde op te staan
(voor) De vlag van onafhankelijkheid”
Een ingekleurde prent van de koningin, circa 1830.
Trailer van de speelfilm "Njinga - Queen of Angola" uit 2013.
‘Njinga Mbani (1581-1663), Koningin van Ndongo en Matamba, was bepalend voor de geschiedenis van 17e eeuws Angola. Als behendige diplomaat, kundige onderhandelaar en tacticus, weerstond Njinga de Portugese koloniale overheersers tot aan haar dood in 1663.’
UNESCO, Women of African History.
‘Vanwege haar geslacht kwam ze niet in aanmerking voor verschillende politieke functies die bestemd waren voor mannen, en haar verwantschapsloze afkomst aan het hof van de Mbundu koning maakte haar tot een outsider. Maar ze overkwam de nadelen door manipulatie van vreemdelingen aan de grenzen van Mbundi; Imbangala krijgstroepen, de Portugezen, en de Nederlanders, waardoor ze politiek domineerde tot aan haar dood in 1663.’
Vertaald uit: Extract of Joseph C. Miller, “Nzinga of Matamba in a new perspective”, (2009).
Nzinga Mbande, koningin van Angola
2 havo, vwo en bovenbouw havo, vwo
Vraag 1: 10 minuten, vraag 2: 10 minuten
Vroegmoderne tijd
Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin
van een wereldeconomie.
De 'F' in F-site staat voor feminisme.
Onze missie is om de geschiedenisles inclusiever te maken door onderbelichte verhalen van vrouwen zichtbaar te maken.
Zo geven we een nieuwe generatie een vollediger beeld van ons verleden.